1 czerwca na stronie internetowej www.swietodrzewa.pl rozpocznie się plebiscyt Klubu Gaja na Drzewo Roku 2013. Internauci będą głosować na 11 drzew, wybranych do finału spośród 191 zgłoszonych ze wszystkich 16 województw w kraju. Konkurs zwraca uwagę na konieczność ochrony przyrody, integruje społeczności lokalne w całej Polsce, podkreślając ich związek z drzewami szczególnie przez nie docenianymi.
To 3. edycja konkursu Klubu Gaja – Drzewo Roku. Jego ambasadorami są podróżniczka i autorka, Elżbieta Dzikowska oraz reżyser i senator, Kazimierz Kutz. Laureatem zostanie drzewo, które zdobędzie największą liczbę głosów. Ubiegłoroczny zwycięzca – platan z Kóz (woj. śląskie) otrzymał ponad 7 000 głosów i reprezentował Polskę w konkursie Europejskie Drzewo Roku, w którym zajął 2. miejsce i zdobył prawie 14 000 głosów.
Na 3. konkursu Drzewo Roku 2013 drzewa zgłaszały placówki oświatowe, urzędy gmin, nadleśnictwa, stowarzyszenia i osoby prywatne. Finaliści to:
Dąb Wojsław (Mikorowo, gmina Czarna Dąbrówka, woj. pomorskie)
Rośnie przy głównej drodze do miejscowości. Jego imię związane jest z postacią, o której w kronice napisano tylko tyle: żył w 1330 roku, kim był i co robił, nie wiadomo. Młodzi mieszkańcy wsi postanowili samodzielnie uzupełnić historię, a drzewo rozsławić.
Dąb Wybickiego (Będomin, gmina Nowa Karczma, woj. pomorskie)
Rośnie nieopodal dworu – miejsca narodzin Józefa Wybickiego, twórcy hymnu Polski. Obecnie znajduje się tu Muzeum Hymnu Narodowego.
Lipa (Cielętniki, gmina Dąbrowa Zielona, woj. śląskie)
Cielętnicka lipa rozszerza się, a nie zwęża, ku górze. Legenda głosi, że pewien wojewoda po śmierci syna posadził tu18 lip, które zrosły się w jeden organizm. Drzewo jest ogrodzone i zabezpieczone przed… obgryzaniem.
Lipa Gracja (Tuszyn, gmina Dzierżoniów, woj. dolnośląskie)
Rośnie w zabytkowym parku wokół XVII-wiecznego pałacu, w którym działa szkoła. Drzewo stało się bohaterem projektu edukacyjnego. Według legendy to ono uratowało w czasie pożaru mieszkańców pałacu.
Lipa (Irządze, woj. śląskie)
Rośnie w parku wokół XVII-wiecznego dworu. Podczas II wojny światowej w dziupli lipy ukrywano tajną gazetę. Pewnego dnia dziuplą zainteresował się jeden z niemieckich żołnierzy.
Nasza lipa (Łaziska Górne, woj. śląskie)
Jest symbolem życia kulturalnego miasta toczącego się wokół Miejskiego Domu Kultury, przed którym stoi. Zainteresowanie lipą wśród mieszkańców wzrosło, gdy jej siostra – druga lipa przed domem kultury – została wycięta. Na jej miejscu posadzono nową lipę, pieszczotliwie przezwaną córeczką.
Sosna (Przerodki, gmina Lubowidz, woj. mazowieckie)
Nietypowy kształt drzewa wyróżnia go w krajobrazie. Legenda z nim związana dotyczy carskiego żołnierza, który pilnował granicy i … Kasi, pasącej w tym rejonie krowy. Gdy jedno ze zwierząt utknęło na podmokłym brzegu rzeki dziewczyna poprosiła Jurę o pomoc.
Lipa (Sandomierz, woj. świętokrzyskie)
Rośnie na wzgórzu, gdzie dziś stoi kościół św. Jakuba. W XIII wieku mieszkał tu dominikanin, który chciał w tym miejscu wybudować klasztor. Zmarł nie osiągnąwszy celu. Korzenie lipy przy jego grobie zamiast rosnąć w ziemi, ozdabiają niebo.
Mamutowiec (Brwice, gmina Chojna, woj. zachodniopomorskie)
To jedyne tego gatunku drzewo w Polsce z nasadzeń przedwojennych. Rośnie na terenie parku, w którym, jako dziecko bawił się Henning von Tresckow – przyszły generał i organizator kilku zamachów na Adolfa Hitlera.
Dąb Przyjaciel (Budzisław Stary, woj. wielkopolskie)
Mieszkańcy Budzisławia i okolic uważają, że to drzewo ochrania ich od różnych nieszczęść, a szczególnie od wyładowań atmosferycznych. Opowiadają o wielkich burzach, podczas których nigdy nie został uszkodzony żaden dom natomiast przydrożny dąb – wielokrotnie.
Dąb Powstańców 1863 r. (okolice wsi Bieliny, Puszcza Kampinoska, woj. mazowieckie)
Carscy kozacy wieszali na nim młodych powstańców. W 2008 r. odłamał się jeden z wielkich konarów dębu. Jego część została przekazana do Muzeum – Miejsca Pamięci w Palmirach, a z reszty wykonano pamiątkowe krzyże.
Plebiscyt zakończy się 30 czerwca.
***
Konkurs Drzewo Roku promuje postawy szacunku dla przyrody w najbliższym otoczeniu i wyszukuje przykłady ciekawych związków pomiędzy tożsamością lokalnej społeczności, a drzewem szczególnie przez nią docenianym. Poszukuje „drzew z opowieścią, które pobudzają wyobraźnię i jednoczą ludzi”. Pomaga społecznym i zawodowym przyrodnikom w ochronie i propagowaniu wartości kulturowej i biologicznej drzew; inicjuje przedsięwzięcia społeczne o charakterze ekologicznym i nagłaśnia tego typu działania.
Drzewo Roku jest częścią Święta Drzewa – programu edukacji ekologicznej Klubu Gaja. Jego celem jest edukacja dla rozwoju zrównoważonego i podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa w zakresie ochrony środowiska i zmian klimatu. Wspólne sadzenie drzew w ramach programu, przyczynia się do zwiększenia zalesienia i zadrzewienia, i do zmniejszenia skutków globalnego ocieplenia. W 10. edycji programu zasadzono rekordową liczbę drzew – ponad 102 000. Wzięło w nim udział – ponad 56 000 osób.
Konkurs Drzewo Roku prowadzony jest w ramach Programu Święto Drzewa dofinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Honorowy patronat nad 10-leciem Święta Drzewa Małżonki Prezydenta RP Anny Komorowskiej. Partner strategiczny: Lasy Państwowe. Partnerzy : LeasePlan, Troton, Eco Service, Green Project, Ashoka.
Autorem zdjęć jest Tomek Pikuła
