Od kilku lat Klub Gaja organizuje Święto Drzewa w Bielsku Białej w Tajemniczym Ogrodzie. W tym roku, 4 października (środa, od godz. 10.00) uczniowie i uczennice z bielskich szkół wezmą udział w warsztatach land artu „Szałasy” z artystą Dariuszem Fodczukiem, spacerze z czytaniem peformatywnym „Ścieżka wiersza” z Jackiem Bożkiem oraz praktycznych zajęciach o pszczołach, ptakach i czyszczeniu budek lęgowych. Zaproszonych gości, dzieci i młodzież zaprosimy do wyrywania i usuwania rdestowca ostrokończystego – rośliny inwazyjnej, która jest ogromnym zagrożeniem dla tego miejsca. Wydarzenie objęte jest Honorowym Patronatem Prezydenta Miasta Bielska Białej Jarosława Klimaszewskiego.
Tajemniczy Ogród na nieużytku cmentarza żydowskiego to wspólna inicjatywa Klubu Gaja, Miasta Bielska-Białej i Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej. W ogrodzie Klub Gaja od kilku lat prowadzi aktywną edukację łącząc ekologię, kulturę i sztukę, włączając mieszkańców w społeczną opiekę nad tym cennym i unikatowym miejscem.
„Idea Tajemniczego Ogrodu na niegrzebalnej części cmentarza żydowskiego w Bielsku-Białej przybrała bardzo konkretny wymiar. Dyskusja społeczna, jak ma to miejsce wyglądać i jak służyć obywatelom i obywatelką, skończyła się projektem budowlanym i zmierza w kierunku realizacji. Tajemnice tego miejsca odkrywamy z różnymi grupami społecznymi i wiekowymi już od jakiegoś czasu. Pracujemy, poznajemy ale też uczymy się od przyrody i siebie nawzajem korzystając z unikalności miejsca i jego historii” – komentuje Jacek Bożek, założyciel i lider Klubu Gaja.
Święto Drzewa w Tajemniczym Ogrodzie odbędzie się 4 października we środę o godz.10.00. Na początku Klub Gaja zaprosi gości do wspólnej akcji wyrywania rdestowca ostrokończystego. Następnie dla dzieci i młodzieży odbędą się różnorodne zajęcia. Podczas działania warsztatowego „Szałasy” z artystą Dariuszem Fodczukiem uczestnicy będą budować efemeryczne, symboliczne szałasy – rzeźbiarskie konstrukcje z obumarłych gałęzi, naturalnych i nienaturalnych materiałów znalezionych w Tajemniczym Ogrodzie.
Dariusz Fodczuk, artysta, dziekan Wydziału Sztuki Mediów Akademii Sztuk w Szczecinie, mówi – „ Szałasy to działania warsztatowe wykorzystujące kontekst wyjątkowego (na skalę chyba światową) miejsca – enklawy dziko wybujałej gęstwy drzew i różnorodnej roślinności, dla której schronieniem stała się niegrzebalna część cmentarza żydowskiego w Bielsku-Białej. Termin przeprowadzenia warsztatów wypada na trwające w tym czasie żydowskie Święto Szałasów, które odnosi się do biblijnej ucieczki z Egiptu. Przesłaniem święta jest życie w gotowości do wyzwolenia – ucieczki z Egiptu. Praca nad rzeźbiarską formą będzie dobrą okazja do uwrażliwienia uczestników nie tylko na kontekst kulturowy i historyczny, ale również na rozwiązania formalne oraz na estetyczne i etyczne relacje rzeźby z otoczeniem. W oparciu o wybrane doświadczenia sztuki współczesnej z obszaru land artu, sztuki partycypacyjnej, działań postartystycznych, będziemy starali się wypracować estetyczną strategię, która pozwoli rozluźnić obowiązujące konwencje, stworzyć prace nie poddające się jednoznacznej interpretacji”.
Wyruszając na „Ścieżkę wiersza” – spacer z czytaniem performatywnym, uczestnicy warsztatów doświadczą przyrody miejsca i związku natury z kulturą. Inspiracją do działań artystycznych prowadzonych przez Jacka Bożka będzie haiku – japońska forma poetycka .
Tradycyjnie, dla uczestników Święta Drzewa w Tajemniczym Ogrodzie przygotowano zajęcia nt. gatunków inwazyjnych połączone ze sprzątaniem i usuwaniem rdestowca ostrokończystego. Warsztaty budowy budek lęgowych dla ptaków połączono z zajęciami na temat jak je czyścić po okresie lęgowym. Ważne aby budki sprzątać co roku, by nie narażać na grzyby, bakterie i pasożyty ptaki, które zasiedlą ją w przyszłym sezonie. Wiele gatunków ptaków, które nie odlatują na zimę, wykorzystują także budki lęgowe na miejsce do przezimowania. Podczas kolejnych warsztatów o pszczołach uczestnicy będą mogli zapoznać się ze zwyczajami pszczół i tych miodnych i dzikich, zobaczyć pasiekę edukacyjna Klubu Gaja i zrobić świecę z węzy.
Święto Drzewa w Bielsku-Białej 2023
Patronat Honorowy – Prezydent Miasta Bielska Białej
Współpraca – Gmina Wyznaniowa Żydowska
Dofinansowanie – Miasto Bielsko-Biała oraz Fundusz Partnerstwa w ramach w ramach Green Print, LLC Program Clean AdvantageTM
Fot. Klub Gaja / Święto Drzewa w Bielsku-Białej 2022