Zadrzewienia śródpolne dostarczają nam wielu bardzo wartościowych surowców różnych gatunków drzew i krzewów, takich jak owoce, nasiona, zioła, pożytki pszczele. Jednym z takich gatunków jest czarny bez, nie bez powodu nazywany bzem aptekarskim. Zarówno jego kwiaty jak i owoce mają właściwości lecznicze. Kwiaty zbieramy już w maju i w czerwcu ścinając całe kwiatostany.
BEZ CZARNY (Sambucus nigra L.)
nazwy ludowe: bzina, bzowina, habza, hyćka
Wysoki krzew powszechnie występujący w różnych typach lasu, zaroślach, nad brzegami strumieni i rowów melioracyjnych. Uznawany od wieków za jedną z najważniejszych roślin leczniczych. Grecki medyk Hipokrates traktował czarny bez jako rodzaj podręcznej apteczki. W swych dziełach opisał lecznicze działanie wszystkich elementów krzewu, zalecając je jako środki na przeczyszczenie, moczopędne i uśmierzające ból. Ceniony jest także w kuchni, np. kwiaty czarnego bzu smażone w cieście naleśnikowym to pyszny deser. Ale uwaga – surowe części rośliny zawierają substancje toksyczne, które rozkładają się dopiero pod wpływem suszenia i gotowania. Bez czarny jest bardzo odporny na zanieczyszczenia przemysłowe, a z uwagi na wielkie zdolności adaptacyjne uważa się go za bardzo pożyteczną roślinę w rekultywacji terenów zdegradowanych.
Z kwiatów czarnego bzu można przygotować syrop, który idealnie sprawdzi się jako dodatek do napojów:
SYROP Z KWIATÓW CZARNEGO BZU
Potrzebne składniki: 25 baldachów świeżych, umytych kwiatów bzu czarnego, 1l wrzącego syropu (1-1 ½ kg cukru na 1 l wody), sok z 1 cytryny
Świeżo zerwane i umyte kwiaty bzu czarnego należy zalać wrzącym syropem i pozostawić na 24 godziny. Następnie przecedzić, dodać sok z cytryny i pasteryzować.
Kwiaty bzu można także kandyzować i używać jako dodatek do ciast i deserów:
KANDYZOWANE KWIATY CZARNEGO BZU
Potrzebne składniki: kwiaty czarnego bzu, ubita piana z białek, cukier puder
Kwiaty należy oczyścić, usunąć łodygi. Następnie zanurzyć kwiaty w ubitej pianie i obtoczyć w cukrze pudrze. Ułożyć na woskowanym papierze, przykryć drugim arkuszem papieru i suszyć w słabo nagrzanym, otwartym piekarniku. Tak przyrządzone kandyzowane kwiaty należy przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach.
Jeśli znasz ciekawy przepis, z wykorzystaniem kwiatów lub owoców z drzew i krzewów rosnących w zadrzewieniach śródpolnych, prześlij go na adres swietodrzewa@klubgaja.pl Wybrane przepisy zostaną opublikowane na stronie wsrodpol.swietodrzewa.pl